Divan şairi, irfan sahibi, gazi, nüktedan, hayırsever, cömert, Mesnevîhân; dinî, edebî ve sair fenlerde âlim, bilgisini talebeleri ve dostlarıyla paylaşan bir hoca olan Hoca Süleyman Neş’et’in nasihatleridir:
Sana bir kaç arifane öğüt verdim: Cana küpe, akıl küpesi olsun.
Fikrin ser–levhası ve gönül isteğinin hayâli önce Allah olsun.
Cehennem kıvılcımı olup ateş saçıcı olma, kerem et, cihânı yakma.
Gönül erbâbını bî–zâr, hastanın devâsını da havanda dövücü etme.
Zâtın, kanaat Hümâsı; mayan, izzet ve devletin gölgeliği olsun. Güneşin ağırlığının, feleğin omuzlarında olması gibi, sen de etrafını aydınlat, ama zerre kadar başkasından kadr ümid etme.
Cihanda yük olma, zerre gibi ol. İzzet nurunun güneşini bul. Eğer aziz dostlarına yükü hafif, ama meyvesi ağır olayım dersen; deve gibi en ağır yükleri çekip iki kat olarak belâlara kabiliyetli ol.
Şâhin gibi güçlü olup kan dökücü, kan saçıcı ve kötü huylu olma. Gurur mahmûru, izzet ve kibrin nâz şarabının sarhoşu olma. Cür’et çekirgesi olma, günlük işlere himmet sarf etme. Arı gibi, ‘yarın’ fikrini taşı. Ahiret azığını tahsil eyle.
İnsanları inciten olma, lütfeyle. Çünkü şeytan bu işe yanıp yakılıyor. Makas gibi etek yırtan/ biçen değil, iğne gibi örücü ol.
Fânîlik dağına yol azığı hazırla, o zamanda lâfı Ankâlığa vur.
Gönül ehline dünyanın aldatan oyunu lâyık mıdır?
Hevâ kekliğine şâhin olma, vakâr Ankâsı ve temkîn Kâf’ı ol.
Her işinde hayr düşün, yokluk aynası en önde olsun. Tabiatını yüz artığına bulut eyleme.
Dilencilik etme, mücevheri dilenci çanağı eyle.
Hicv ile medh bir annenin ikiz çocuğudur. Onlar, iki yâr ve arkadaştır. Engerek yılanı zehir ve tiryâktir. Yılan olma, herkes düşmanındır.
Övgü, Hz. Peygamber’in övgüsüdür. Onun övgüsünü yap, O, sana baş tâcı olur. Mi’râc tahtgâhının şehi ve tâc sâhibi resûller sultânının na’tını din ve devletinin sermâyesi bil. Bu yolda hemen canını sarf et. Eğer sermâyen ‘isrâf ve bezl’ olursa şeytânla ortaksın, lâf etme. Fikrin nihâyeti, sözün özü ve öğüdün anlamı budur.
Her hâline her zaman şükret ve Allah’ın nimetlerine nankörlük etme. Her işin iyi olup fiillerinden Allah râzı ve Resûlü hoşnûd olmalı.
