İlber Ortaylı tarihçiliğiyle tanıdığımız bir entelektüelimiz; fakat son dönemlerde yayımlanan kitaplarında adeta kendi yaşam tecrübelerinden sirayet eden herkesin faydalanacağı, bilge şahsiyetinden izler taşıyan tavsiyelerden oluşan eserleriyle de karşımızda.” Bir Ömür Nasıl Yaşanır?” kitabında İlber Hoca bir insanın, çocukluktan itibaren hayatın hemen her alanında ihtiyaç duyacağı çözümleri nasıl bulabileceğini örnekler vererek anlatıyordu. “Herkes kendi talihinin mimarıdır.” sözünü hatırlatarak, kendi yolunu çizmenin ne anlama geldiğini tüm kritik noktalarıyla yorumluyordu.
Bu kitabını elime ilk aldığımda 46 yaşına girmiş biri olarak biraz kaygıyla biraz da merak ederek okumaya başladım. Yaşadığım ömürde kaçırdığım şeyler neler olmuştur? sorusuna da cevap bulacağımı tahmin ediyordum.
“Cesur olun. Kendinizi rahat hissettiğiniz alanın dışında pencereler açın. Farklı dünyalarla ancak böyle tanışırsınız. Ben hep yerimde dursaydım, dünyamı değiştirecek insanları aramasaydım, bugün tanıdığınız ben olmazdım. Bir insanın bittiği an, miskinliğe esir olduğu andır. İnsan, konforundan vazgeçmeyi göze almalıdır. Kendi dünyasını yerinden kendisi oynatmalıdır.” derken insanın cesaretini toplamasından başka çare olmadığını da ifade ediyordu.
2022 yılının şubatında çıkan “İnsan Geleceğini Nasıl Kurar ?”kitabı da bir nevi bu kitabı tamamlamış gibi görünüyor. Yenal Bilgici ile söyleşi tarzında hazırlanmış kitapta her bölüm sonuna eklenen Ortaylı’nın kitaplığından seçilmiş öneri kitaplar da okuyucu için istifade edilir olmuş. Platon, Seneca, Cicero, Farabi’den tutun da Ahmet Haşim, Evliya Çelebi, Ahmet Hamdi Tanpınar’a kadar biz okurlar için bir yol açma, yol yapma, kendini inşa etme ve toplumu ayağa kaldırma rehberi niteliğinde bilgelerin ilhamı eşliğinde Antik Çağ’dan günümüze kılavuz eserler derli toplu önümüze serilmiş.
“Bir hedef bulacaksınız, o uğurda çalışacaksınız, hedefinizi gerçekleştirmek için bir yol arayacaksınız, yol yoksa da o yolu yapacaksınız. Bir defa geçtiğiniz yoldan da bir daha geri dönmeyeceksiniz. Çünkü lüzumsuz geri dönüş başarısızlıktır, tekrara düşmektir, ufku kapatmaktır. Hedef bulmak, yol açmak ve aynı yoldan geri dönmemek… Hayattaki gayemiz budur.”
İlber Ortaylı bu kitapta kişinin hayattaki gayesini nasıl belirleyeceğini, hedefini nasıl koyacağını, geleceğini nasıl planlayacağını, potansiyelini nasıl değerlendireceğini yüzyılların içinde dolaşarak, tarihin büyük düşünürlerinin binlerce yıla meydan okuyan görüşlerini de yanımıza katarak izah ediyor. Kendimize her gün sorduğumuz ve cevap bulmakta zorlandığımız soruları kendi deneyimleri ve engin bilgisi ışığında yanıtlıyor.
- İnsan kendini nasıl inşa eder?
- Yetenek nasıl kullanılır?
- İdame-i hayat nedir ve neden önemlidir?
- Zor zamanlarda nelerden güç alırız?
- Tolum kendini nasıl devam ettirir?
- Eğitimden en çok nasıl fayda sağlanır?
- Mutluluk neden hem hakkımız hem de görevimizdir?
- İlhamı nerede arayacağız?
. Umudumuzu nasıl koruyacağız?
Evet, bu soruları tatmin edici cevapları ile bu kitapta bulacağınızı düşünüyorum. Yol gösterici nevi şahsına münhasır şahsiyetlerin yol göstericiliği kıymetli. Ömürlerine bereket olsun, emeklerine müteşekkiriz.